'Er zijn drie dingen belangrijk in Tai Chi: trainen, trainen en trainen'
Oud gezegde
Door regelmatig dezelfde oefeningen te doen, plaats je jezelf in een 'mal'. Die mal, of vorm, vul je door trainen op. Je vult de vorm van binnenuit met je aandacht, energie en je lichaam. Je lichaam vormt zich in de juiste houding. Je aandacht en energie bereiken de kleinste plekjes in je lichaam. Je ontmoet harde en lege plekken, obstakels waar je langs of doorheen kunt gaan. Je ontdekt je eigen geest en de trucs die deze gebruikt om je voor de gek te houden en te stoppen met trainen. Je ontdekt nieuwe niveaus van inzicht en vaardigheden, waarvan je niet had kunnen dromen ze ooit te bereiken. Trainen kalmeert, vult op, geeft richting en begrenst.
Het verhaal van de buffel
Een leerling mediteerde, maar kon zich maar niet concentreren en voortdurend raakten zijn gedachten afgeleid. Zijn leraar probeerde hem te helpen om zijn geest te kalmeren en zei: ‘wat is je lievelings dier?’ ‘De buffel!’ zei de leerling. ‘Mediteer dan op de buffel’, zei de leraar. De leerling ging terug naar zijn kamer, ging zitten en begon te mediteren. De leraar verliet het huis voor zaken in de stad. Toen hij enkele dagen later thuis kwam, riep hij al van buiten zijn leerling: ‘hoe gaat het met mediteren?’ ‘Heel goed!’ zei de leerling. 'Kom eens naar buiten en laat het me zien', zei de leraar. ‘Dat gaat niet', zei de leerling, 'mijn horens zijn te breed’.
De strekking van het verhaal is duidelijk, om zijn leerlingen te helpen kan een leraar verschillende hulpmiddelen en aanwijzingen geven zoals in dit geval een visualisatie. Die aanwijzingen en hulpmiddelen zijn echter niet meer dan dat: hulpmiddelen om de essentie van de training, in dit geval een kalme geest tijdens meditatie, te bereiken. Heel vaak echter neemt de leerling de aawijzing te letterlijk en meent dat dit het doel is van de training. Hij ziet het hulpmiddel als doel en raakt geblokkeerd (in het verhaal letterlijk, hij kan niet meer door de deur) in zijn leerproces. Elke visualisatie, maar ook elke aanwijzing of oefening, elk hulpmiddel, kan een ‘buffel’ worden, zodra het je gezonde verstand en je leerproces in de weg zit. Hulpmiddelen zijn tijdelijk, bedoeld als wegwijzers op het pad naar meer kennis en vaardigheid. Houd steeds je persoonlijke doelstellingen in het oog.
Wat wil je met je training bereiken? Ook bij het lesgeven kan het verstandig zijn daar zo nu en dan op te wijzen bij leerlingen. ‘Wat is jullie doel?’ Waarom train je? Vaak hebben leerlingen geen duidelijk doel, maar nog vaker hebben ze al allerlei ‘kleine’ doelen bereikt in hun gezondheid en welbevinden zonder dat ze daar stil bij staan en zonder dat ze de connectie leggen met hun training. Door ze hiervan bewust te maken, kan hun motivatie en zelfvertrouwen groeien. Als hun geloof in zichzelf en in de methode groeit zijn de omstandigheden gunstiger om grotere veranderingen te laten ontstaan.